Minisiriɲεmɔgɔ Dr Sogεli Kokala Mayiga ye yεlεma ɲuman donni kalan ni jaabiw cogoya la bεε kama Mali kɔnɔ, n’a bε wele tubabukan daɲε surun na (Miqra), o poroze baaraw nun donni ɲεmɔgɔya kε alamisadon sεtanburukalo tile 14 san 2023 Seyisebe (CICB) la Bamakɔ.
Gɔfεrεnaman minisiriw, ka fara kalan baara kεbaa caman kan, olu tun bε kεnε kan. Poroze « Miqra » laɲinin ye yεlεma ɲuman donni ye kalan jaabiw la kalan kun fɔlɔ kalansow kɔnɔ a yɔrɔw la, ka kalan kun filanan ni cεmancεkalan lasɔrɔli ɲεtaa nɔgɔya musomanninw ma kalanko gεlεya bε yɔrɔ minnu na, ani ka yεlεma ɲuman don kalanko mara kεcogo la. « Miqra » bεna kalan san tan poroze (Prodec 2) taabolo labato, a musaka bε se sefawari miliyari 70 ma.
A bεna waleya Mali marayɔrɔ bεε kɔnɔ san wɔɔrɔ kuntaala kɔnɔ. Poroze in ɲεsinnen bε mɔgɔ hakε min ma, o ka ca ni miliyɔn 4 ye. A bεna waleya ni dɔnni ɲɔgɔn tε Lise fila, an bε Lise suguya minnu dɔn o kalanso 501 jɔli ye kalan dugumakalan lakɔliw la ; ka fara o dugumakalan kun fɔlɔ n’a kun filanan lakɔliso kɔrɔ dɔw lakurayali kan, ani waatilatεmεn kalanyɔrɔ dɔw fana jɔli yɔrɔ basigilenw na fɔɲɔgɔnkɔ bε yɔrɔ minnu na, olu laminiw na.
Bankimɔnjali ɲεmɔgɔ minnu ɲεsinnen bε Mali kunkow ɲεnabɔli ma, olu ye ɲεfɔli kε poroze « Miqra » kan, a fangabulon an’a baarakεɲɔgɔnw na. O fangabulon ni baarakεɲɔgɔnw hami ye Mali dεmεnni ye a ka kalanbolocaman bolodalen waleyaliko la, ka kuntilenna kura di kalanko gεlεyaw furakεcogo ma. Orobεri Bu Jawude y’a faranfasiya, ko bankimɔnjali jɔyɔrɔ poroze in musaka la, o ye sefawari miliyari 40 dili ye.
Beretɔni Wuudusu (Breton Woods) bε ka baara kε an ka jamana kɔnɔ faso ka poroze 18 ani Afiriki tilebinyanfan tɔnba ka poroze 10 fε, minnu musaka mumε bε se dolariwari miliyari 2 ma. Dεmεnbaaw wariko ni fεεrεko la, olu ka ciden Ɛdimɔn Mukala ye furancεlafanga ɲεmɔgɔw ka wulikajɔ foli kε ka ɲεsin yiriwali kuntaala jan laɲininw (ODD) waleyali ma ; ani kεrεnkεrεnnenya la, ka ɲεsin kalanko ma. Ɛdimɔn Mukala y’a jira k’u bεna tεmεn n’u ka dεmεn ye Mali ma, donni na kalan ɲεtaa sɔrɔli jigi kɔrɔ, k’a sababu dɔ kε nin porozeba in ye.
Mali nafoloko minisiri ka fɔ la, poroze « Miqra » bεna kalankεminεnw, lakɔliw dumuni tobiyɔrɔw baarakεminεnw ani dunfεnw di. « zuwεnkalo la san 2023, an ye lakɔli 1.722 datugulen sɔrɔ. O daduguli in kɔlɔlɔ yεlεnna kalanden 516.600 la, ani ka caya ni lakɔlikaramɔgɔ 10.000 ye », Dr Amadu Si Sawanε ka fɔ la. A sɔrɔla k’a ɲinin faso kalanko wariko n’a fεεrεko dεmεnbaaw ni sigidaw fε, u k’u fanga fara ɲɔgɔn kan u ka baara kεtaw la, kalanbolocaman ɲuman lasɔrɔli gεlεya bε denmisεnninw minnu kan an ka jamana kɔnɔ, olu bε se ka kalan ɲuman lasɔrɔli nɔgɔya la cogo min na.
Minisiriɲεmɔgɔ ye hakililajigin kε. A y’a jira ko furancεlafanga jamanakuntigi Kolonεli Asimi Goyita kuntilenna jεlen don kalanko la. A b’a ɲinin gɔfεrεnaman ka ni kura fiyε kalanko la. kalanso 2.000 jɔli b’o la. Denmisεnnin dama min balilen don ka taa lakɔli la, k’a sababu kε basibaliya ye an ka jamana kɔnɔ, o nimisa bε jamanakuntigi la kosεbε.
O de kosɔn Dr Sogεli Kokala Mayiga ye hakililajigin kε kalanko minisiri ka cεsiri la san fila in kɔnɔ, namara balili la kiimεniw na. A sago don o ɲεtaa min sɔrɔla, o ka mεεn si la. A ye foli di kalan baara kεbaaw ma u jɔyɔrɔ fako ɲuman na kalan baaraw kεcogo la basigi kɔnɔ. Minisiriɲεmɔgɔ fε, o waleya in bε jamana jɔli kura taabolow banba.
A labanna k’a jira sigidalamɔgɔw la, ko an baden minnu ni tora kojugubakεlaw ka dansagonwalew la kɔsa in na, Mali ma ko « kεlε dɔ sebaaya sɔrɔ, nka Mali bεna kεlε sebaaya sɔrɔ ».
Mohamεdi Jawara
Traduit par
Dɔkala Yusufu JARA
Soba minnu bε wele suguya (R+1), o dɔ jɔtɔ cunna ni mɔgɔw ye Banankɔrɔnin sibiridon sεtanburukalo tile 16 san 2023, mɔgɔ kelen ni tora o la ka wɔɔrɔ jogin. Bolofεn caman tiɲεna : moto Jakarata 8 b’o la. A kεra midi tεmεnnen kɔfε, zandaramaw dagayɔrɔ la Banankɔrɔnin..
Degelikaramɔgɔ Eriki Seku sεli b’a ka cεdenw dalajε bi ntεnεn sεtanburukalo tile 04 san 2023 ntolantan fila labεnw kama..
Kibaru jugu cunna Malidenw kan sibiridon sεtanburukalo tile 2 san 2023 nεgε kanɲε 10 waati la, ko Salifu Keyita « Domεngo » fatura Faransi, k’a si to san 77 la. A bangera Wɔlɔfɔbugu-Bolobana ka balon tan san 1963 AS Ereyali fε kabini a san 17..
Jamana cεfɔlaba y’a damana fangabulon ye, min bε baara kε a yεrε kolo la. San o san, a b’a ka baara kεlenw laselisεbεn dilan, min kɔnɔko dɔ ye hakεɲininw ani mɔgɔw kunkanko wεrεw ye.
Laɲinin tun ye bugunnatigεsεbεn biyometiriki miliyɔn 8 min dilanni ye baara kun fɔlɔ la, miliyɔn 5.733.428 sera ka dilan o la. Nka kɔlɔsili la, Malidenw tε ka bɔ kosεbε fɔlɔ, ka taa u ka sεbεn dilannenw minε..
Jamana fila ninnu y’a ŋaniya, k’u fanga kε kelen ye kojugubakε kεlεli la ; o min dagalen b’u dala a bε san caman bɔ. Burukina Faso sɔrɔdasiw ɲεmɔgɔba Kolonεli-Mazɔri Selεsitεn Sinpore ye taama min kε Mali kɔnɔ, o bε ɲεtaako sɔrɔlenw kologirinya..
